W nawiązaniu do najlepszych i najstarszych tradycji Kościoła katolickiego na Dolnym Śląsku dnia 16 listopada 1989 r. nasz Metropolita reaktywuje Caritas Archidiecezji Wrocławskiej, której dyrektorem zostaje ks. dr Edward Janiak. Pierwsza siedziba mieści się w małym pokoju w Domu Księży Emerytów przy ul. Katedralnej 12.

 

Na początku kładzie się szczególny nacisk na tworzenie kuchni dla ubogich, które w poprzednich granicach diecezji wydają codziennie 3500 posiłków. W tym czasie Caritas Wrocławska obejmuje swoją opieką schroniska dla kobiet, schroniska św. Brata Alberta, przedszkola, domy dziecka, domy pomocy społecznej, domy dla niepełnosprawnych, domy dla narkomanów i hospicja.

Na terenie diecezji powstaje ponad 200 parafialnych zespołów charytatywnych, w których pracuje 1,5 tysiąca wolontariuszy.

Caritas wyszukuje darczyńców, którzy za jej pośrednictwem przekazują pomoc materialną. Obejmuje nią grupy najsłabsze, szczególnie osoby o niskim wykształceniu, pracowników Państwowych Gospodarstw Rolnych i spółdzielni produkcyjnych, rolników z niewielkich gospodarstw oraz mieszkańców małych miast, którzy okazują się bezradni wobec przekształceń społeczno-gospodarczych.

Caritas przekazuje specjalistyczny sprzęt dolnośląskim szpitalom, a także sprzęt rehabilitacyjny i lekarstwa chorym i niepełnosprawnym. Ta pomoc możliwa jest dzięki ofiarodawcom zagranicznym, zwłaszcza z Freiburga i Dortmundu.

W roku 1990 wrocławska Caritas pozyskuje pierwszy ośrodek kolonijny w Ulinii nad morzem. W ciągu 14 lat na kolonie wyjeżdża ponad 65 tysięcy dzieci z rodzin niepełnych, problemowych, z terenów popegeerowskich. Nasza instytucja pozyskuje kolejne cztery ośrodki wypoczynkowe nad morzem i w górach.

Prowadzona jest także akcja dożywiania dzieci i młodzieży w szkołach. Tą formą pomocy tylko w roku szkolnym 2000/2001 objętych zostaje ponad 3.420 uczniów z 220 placówek oświatowych Dolnego Śląska. Pomoc ta okazuje się niezmiernie ważna, gdyż po przeprowadzeniu ankiety we wrocławskiej dzielnicy Fabryczna dowiadujemy się, że na 20 tysięcy dzieci uczęszczających do szkół, 10% z nich nie otrzymuje w domu żadnego posiłku. Beneficjentami są dzieci, które pochodzą z domów, gdzie dochód na jednego członka rodziny wynosi w granicach 15-150 zł.

W 1994 r. przy naszej Caritas powstaje Centrum Pomocy Migrantom i Uchodźcom. Jego zadaniem jest rozwiązywanie problemów mieszkaniowych, umożliwienie dostępu do opieki medycznej, kompletowanie niezbędnej dokumentacji w procedurze legalizacji pobytu, nawiązanie kontaktów z przedstawicielami swoich religii. W ciągu 9 lat z pomocy biura korzysta ponad 600 osobom. Są to głównie obywatele Armenii, Ukrainy, Kazachstanu, Białorusi, Tadżykistanu i Uzbekistanu. W czasie konfliktu zbrojnego na Bałkanach biuro to obejmuje opieką 64 osoby z Kosowa, które znajdują schronienie we Wrocławiu.

Od 1995 r. w Adwencie przeprowadzana jest akcja Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom. We wszystkich parafiach rozprowadzane są świece na stół wigilijny. Przez osiem edycji rozprowadzono ponad 1,2 miliona świec, z których uzyskano dochód w wysokości ponad 3,5 miliona złotych. Środki te są rozdysponowywane na rzecz dzieci potrzebujących, tj. dożywianie, organizację kolonii letnich i leczenie.

Od 2000 r. rozwija się także akcja rozprowadzania „Chleba Miłości”. Dochód w ten sposób pozyskiwany przeznaczany jest na prowadzenie jadłodajni, tworzenie i rozwijanie świetlic środowiskowych i socjoterapeutycznych, a także organizację wieczerzy wigilijnych, w których każdego roku uczestniczy kilka tysięcy osób.

W lipcu 1997 r. Wrocław i Dolny Śląsk zostaje dotknięty klęską powodzi tysiąclecia. W jednej chwili kilkanaście tysięcy rodzin traci niemalże wszystko. Woda pochłania 54 ofiary śmiertelne. Na wrocławskich osiedlach Kozanów, Popowice, Księże Małe, a także w centrum środkiem lokomocji stają się pontony, którymi wolontariusze dowożą wodę i żywność do wielopiętrowych domów oblanych ze wszystkich stron wodą. Od początku kataklizmu przez struktury Caritas przechodzi pomoc niemal z całego świata. Caritas przekazuje ponad 300 tirów z pomocą humanitarną zawierającą artykuły pierwszej potrzeby, żywność, środki higieny osobistej. Ponad piętnaście tysięcy rodzin zostaje wyposażonych w podstawowe artykuły gospodarstwa domowego i meble. Rolnicy otrzymują tysiące ton produktów rolnych i setki ton węgla. 16,5 tysiąca dzieci zostaje wyposażonych do szkoły. W ramach pomocy długofalowej wrocławska Caritas zakupuje ponad 7.300 ton materiałów budowlanych na remont mieszkań. Remontujemy 255 domów najbardziej poszkodowanym rodzinom we Wrocławiu, Trestnie, Kotowicach, Siedlcach i Zakrzowie. Za pośrednictwem Caritas udziela się pomocy rzeczowej na łączną kwotę 55 milionów nowych złotych.

W 1998 r. zostaje otwarty pierwszy dom opieki w Henrykowie, w którym zakwaterowanie i całodobową opiekę otrzymuje 60 osób. W roku obecnym dzięki zaangażowaniu Księdza Biskupa Edwarda powstaje podobny dom opieki w Malczycach, a następnie dom dla osób upośledzonych intelektualnie w Dobroszycach.

Jesienią 1998 r. wrocławska Caritas otrzymuje od Metropolity Wrocławskiego budynek przy ul. Katedralnej 7, który po kapitalnym remoncie w maju 1999 r. staje się nową siedzibą centrali Caritas. W budynku tym mieszczą się biura, pomieszczenia magazynowe i łaźnia, z której każdego dnia korzysta ok. 60 osób.

We wrześniu 1999 r. przy ul. Słowiańskiej 17 rozpoczyna swą działalność Centrum Socjalne Caritas. Mieszczą się w nim jadłodajnia, świetlice dla dzieci, klub seniora oraz poradnie. Codziennie w Centrum otrzymuje pomoc ponad 600 osób.

W listopadzie 1999 r. powstają pierwsze stacje opieki, w których pracę znajduje ponad 140 osób. Głównie są to pielęgniarki, położne i rehabilitanci. Pracownicy Stacji Opieki świadczą usługi z zakresu pielęgniarstwa i położnictwa środowiskowego nad chorym i jego rodziną w domu. Wykonują zlecenia lekarskie, prowadzą edukację prozdrowotną, pomagają osobom starszym i niedołężnym. Obejmują opieką ponad 200 tysięcy ludzi. Przy Stacjach Opieki działają wypożyczalnie sprzętu rehabilitacyjnego. Dla najuboższych pacjentów zakupywane są lekarstwa niezbędne w procesie powrotu do zdrowia.

W czerwcu 2000 r. wrocławska Caritas, z inicjatywy Metropolity Wrocławskiego dokonuje zakupu mammobusu. Środki na jego zakup przekazuje nasz Arcybiskup i wierni Dolnego Śląska. W ciągu trzech lat działalności badaniom mammograficznym poddanych zostaje 30 tysięcy kobiet, głównie z małych miejscowości, gdzie dostęp do mammografii jest ograniczony.

W okresie od maja 2000 r. do października 2002 r. na polecenie Księdza Kardynała Caritas prowadzi budowę Domu Jana Pawła II, obiektu o powierzchni ponad 7 tysięcy metrów kwadratowych, który obecnie pełni funkcję akademika, pensjonatu dla gości i centrum konferencyjnego. Tego lata obiekt zostaje uznany Budową Roku.

We wrześniu 2001 r. rozpoczyna działalność pierwsza katolicka szkoła podstawowa w powiecie świdnickim. Obecnie do placówek oświatowych Caritas uczęszcza 320 dzieci i młodzieży.

Od lipca 2002 r. Caritas prowadzi we Wrocławiu warsztat terapii zajęciowej, a od września tegoż roku Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Dobroszycach, w których opiekę znajdują dzieci i młodzież upośledzone intelektualnie.

W 2003 r. Caritas i jej placówki są już stałymi miejscami pracy dla 370 osób, zaangażowanych zawodowo w dzieło miłosierdzia Kościoła Wrocławskiego.

W archidiecezji działa obecnie 220 grup charytatywnych i Zespołów Caritas, które wspierają pracę naszej instytucji na szczeblu parafialnym, poprzez identyfikowanie i ocenienie pojawiających się potrzeb oraz udzielanie pomocy.

Papież Jan Paweł II w przesłaniu na zakończenie Wielkiego Jubileuszu mówi, że „rozpoczynający się wiek i tysiąclecie będą świadkami, jak wielkiego poświęcenia wymaga miłosierdzie wobec najuboższych”. Caritas od 14 już lat podejmuje to poświęcenie, realizuje i zachęca do dzieł czynnej i konkretnej miłości wobec każdego człowieka. Caritas przyjmuje postawę nowej wyobraźni miłosierdzia i wzywa do przyjęcia tej postawy, która skutecznie i godnie zaradza niedostatkom najbardziej potrzebujących.

Eminencjo, żadne z tych dzieł Caritas nie powstałoby, gdyby nie Twoje osobiste zaangażowanie. Pozwól, nasz Dostojny Arcypasterzu, że w tym miejscu złożę na ręce Jego Ekscelencji – pana dra Petera Ohra, konsula generalnego Republiki Federalnej Niemiec wyrazy wdzięczności za wielką pomoc okazaną mieszkańcom Dolnego Śląska przez niemieckie instytucje pomocowe, szczególnie w czasie stanu wojennego, a także w okresie powodzi tysiąclecia. Staropolskim „Bóg zapłać” dziękuję obywatelom niemieckim, którzy pomagali nam wtedy za pośrednictwem: Deutscher Caritasverband, Kirche in Not, a także Renovabis.

Mówiąc o piętnastym roku działalności Caritas nie mogę pominąć jej pierwszego dyrektora – Ks. Biskupa Edwarda. Dziękuję Waszej Ekscelencji za trudną pracę włożoną w budowę struktury Caritas. Dziękuję również za mecenat, którym otaczasz naszą instytucję.

Słowa wdzięczności kieruję do przedstawicieli administracji rządowej i samorządowej oraz przedstawicieli instytucji pomocowych naszego regionu. Dziękuję panom Wojewodom Dolnośląskim, Marszałkom Województwa Dolnośląskiego, Prezydentom Wrocławia, starostom powiatów, burmistrzom i wójtom Dolnego Śląska. To dzięki Waszemu zrozumieniu, życzliwości i wsparciu nasza instytucja może docierać do coraz większej liczby osób będących w potrzebie.