Od początku roku do Włoch dotarło już 62 tys. imigrantów, o 1/4 więcej niż o tej porze w ubiegłym roku. Pokonując drogę do lepszego świata przez ten okres w Morzu Śródziemnym utonęło już ponad 1 000 ludzi.

Solidarność i wsparcie okazują organizacje międzynarodowe, rządy państw, organizacje pozarządowe, wiele ludzi i wolontariuszy, którym los potrzebujących przybyszów z terenów ogarniętych głodem, wojną, represjami,  nie jest obojętny.

Głos Papieża Franciszka w sprawie pomocy uchodźcom jest jednoznaczny. Papież wzywa chrześcijan do solidarności: „W obliczu tragedii dziesiątek tysięcy uchodźców, którzy uciekają przed śmiercią z powodu wojny i głodu i znajdują się w marszu ku nadziei na życie, Ewangelia wzywa nas, prosi nas, byśmy byli bliźnimi najmniejszych i opuszczonych (…).”

Od początku kryzysu migracyjnego również stanowisko polskiego Kościoła jest apelem wzywającym do okazania uchodźcom chrześcijańskiej gościnności. Podczas wielu homilii wygłaszanych w Boże Ciało biskupi akcentowali otwartość na drugiego człowieka, który jest zmuszony uciekać, by ratować życie swoje i swoich bliskich.

Caritas poprzez swoją misję i przede wszystkim działania w kraju i na świecie na co dzień wspiera uchodźców przywracając im godność i nadzieję.

Pomoc Uchodźcom poza granicami Polski

Aleppo w Syrii 

Konflikt w Syrii trwa już ponad sześć lat. Sytuacja Syryjczyków jest dramatyczna – 80% ludności żyje w ubóstwie, a co trzecie gospodarstwo domowe jest zadłużone. Aleppo jest jednym z miast, które ucierpiało najbardziej. Już w lipcu 2012 roku Aleppo stało się jednym z głównych miejsc walk zbrojnych. Miasto zostało podzielone na dwie części – siły rządowe kontrolowały część zachodnią, a rebelianci część wschodnią. Kilkuletnie walki zakończyły się pod koniec 2016 roku, kiedy to wojska rządowe zdobyły kontrolę nad całym miastem. Zniszczenia w Aleppo są jednak ogromne i sięgają 86%, a mieszkańcy potrzebują długofalowej pomocy, aby móc wrócić do normalnego życia.

Na przełomie lutego i marca delegacja Caritas Polska – ks. dyr. Marian Subocz i kierownik działu zagranicznego Marta Titaniec – odwiedzili Aleppo, poznali wstrząsające losy rodzin syryjskich, spotkali się z tymi, którym na co dzień przyszło żyć w cieniu wojny. Była to też okazja, żeby przyjrzeć się sytuacji mieszkańców i rozpoznać najbardziej pilne potrzeby. Zaraz po ich powrocie Caritas Polska wdrożyła trzy projekty w obszarach pomocy żywnościowej, edukacyjnej i medycznej.

Pomoc żywnościowa polega na przekazaniu 2000 najbardziej potrzebującym rodzinom funduszy na zakup potrzebnych artykułów spożywczych. Są to rodziny z miesięcznym dochodem poniżej 22 USD, wdowy wychowujące dzieci w wieku szkolnym, rodziny z osobami starszymi, rodziny z osobami niepełnosprawnymi i przewlekle chorymi oraz rodziny, których dochód miesięczny przekracza 22 USD, ale mają dzieci uczące się.  

Projekt edukacyjny to sześciomiesięczne wsparcie 800 studentów uczelni wyższych w Aleppo. Studenci z rodzin przesiedlonych i spośród miejscowej ludności, które znajdują się w trudnej sytuacji finansowej, otrzymują fundusze na pokrycie części wydatków związanych z zakupem podręczników, potrzebnych materiałów, z dostępem do internetu i z transportem publicznym na uczelnię. Ten ostatni jest dużym wydatkiem dla ludzi, którzy nie mają z czego kupić żywności, a chcą się uczyć.

Caritas Polska sfinansowała także operację oka 30-letniego mieszkańca Aleppo, u którego zdiagnozowano duże problemy ze wzrokiem.

Caritas Polska wspiera ponadto od 2014 roku funkcjonowanie centrum medycznego Caritas Syria w Damaszku, oferującego dostęp do opieki zdrowotnej do usług medycznych dla tysięcy uchodźców wewnętrznych i społeczności lokalnych na terenie Damaszku i jego przedmieść. Beneficjentami są rodziny, w których są osoby niepełnosprawne fizycznie lub intelektualnie, osoby z obrażeniami fizycznymi lub psychicznymi, rodziny wielodzietne, rodziny przesiedlone – znajdującej się w ekstremalnie trudnej sytuacji materialnej, osoby starsze bez wsparcia ze strony krewnych oraz osoby cierpiące na choroby przewlekłe, które wymagają stałego leczenia.

Caritas Polska udzieliła też pomocy rodzinom przesiedlonym z miasta Mahrdeh, w pobliżu miasta Hama, przekazując fundusze na wsparcie najpilniejszych potrzeb. W wyniku bombardowań w marcu br. mieszkańcy Mahrdeh i okolicznych miasteczek zmuszeni byli opuścić swoje domy. Szacowana liczba wysiedlonych to około 600 rodzin. Największą grupę stanowią kobiety z dziećmi i osoby starsze.

Program Rodzina Rodzinie

Od października 2016 r. Caritas Polska wspiera poszkodowanych w wyniku wojny w Syrii poprzez program „Rodzina Rodzinie”. Przez ten czas, dzięki ogromnej hojności Polaków, półroczną pomoc finansową otrzymuje ponad 4150 rodzin, które szczególnie ucierpiały z powodu wieloletniej, trwającej wciąż wojny. Większość z rodzin wspieranych w projekcie to mieszkańcy Aleppo, którzy dzięki regularnej pomocy, nie muszą decydować się na dramatyczną ucieczkę z domu. Część z nich zresztą  ma już taką ucieczkę za sobą – musieli porzucić swoje domu i przenieść się do innej części Syrii lub Aleppo. W ramach projektu wspieraliśmy także syryjskich uchodźców przebywających w Libanie.

Pomoc w ramach programu „Rodzina Rodzinie” ma konkretne imiona, historie poszczególnych ludzi i rodzin. Do tej pory ponad 12 000 darczyńców złożyło deklarację pomocy i wpłaca przez 6 miesięcy fundusze na miarę swoich możliwości i chęci zaangażowania. Wśród darczyńców, oprócz polskich rodzin i osób indywidualnych, są także biskupi i księża, zgromadzenia zakonne i liczne parafie, a także wspólnoty katolickie, szkoły, firmy, organizacje oraz nieformalne grupy przyjaciół. Zebrane środki finansowe za pośrednictwem partnerów trafiają do potrzebujących rodzin.

Projekty dla uchodźców w Jordanii i Kurdystanie, współfinansowane z MSZ

Caritas Polska realizuje obecnie dwa projekty dwuletnie (2016-2017) na Bliskim Wschodzie finansowane ze środków MSZ. Pierwszy z nich, realizowany w Irackim Kurdystanie, dotyczy wsparcia funkcjonowania klinik medycznych w prowincjach Erbil i Dohuk. Celem projektu jest umożliwienie przesiedleńcom wewnętrznym i uchodźcom przebywającym w obozach oraz w społecznościach przyjmujących, a także lokalnej ludności dostępu do opieki medycznej, regularnej kontroli stanu zdrowia, badań laboratoryjnych oraz bezpłatnych lekarstw.

Celem drugiego projektu, realizowanego w Jordanii, jest poprawa warunków życia poprzez zapewnienie bezpieczeństwa mieszkaniowego, wzmocnienie ich zdolności adaptacji i radzenia sobie z trudnościami. Projekt skierowany jest do uchodźców z Syrii oraz najuboższych Jordańczyków w prowincjach Amman, Irbid i Mafraq.

Ponadto w ubiegłym roku Caritas Polska zrealizowała kampanię Mleko dla Kurdystanu, którego celem był zakup mleka w proszku dla niemowląt w kurdyjskich obozach. Przebywające tam młode matki nie posiadały naturalnego mleka, ponieważ wiele z nich przeszło traumę związaną z nagłą ucieczką i doznaną przemocą.

Pomoc w uchodźcom w Polsce

Caritas w Polsce prowadzi 6. Centrów Pomocy Migrantom i Uchodźcom, gdzie potrzebujący otrzymują pomoc socjalno-bytową, psychologiczną oraz wsparcie międzykulturowe. Rocznie pomagamy blisko 3 000 osób. W 90% naszymi beneficjentami są samotni rodzice wychowujący dzieci, rodziny wielodzietne, niepełnosprawni i przewlekle chorzy. Wiele naszych działań skierowanych jest na edukację najmłodszych, dla których nasze doradczynie międzykulturowe narodowości czeczeńskiej, ukraińskiej oraz syryjskiej prowadzą co tydzień w ośrodkach dla cudzoziemców zajęcia wyrównawczo-edukacyjne. Organizujemy turnusy integracyjne w okresie letnim, a każdego malucha przybywającego do naszego kraju witamy pakietem powitalnym pt. „Edu-mapa dla Dzieciaka”, w którym znajdują się najciekawsze informacje na temat Polski opisane oczywiście w przyjaznym stylu dla najmłodszych.

W styczniu 2017 roku uruchomiona została aplikacja mobilna dla uchodźców pt. „Pierwsze kroki w Polsce”, w której zawarte są najpotrzebniejsze informacje dla szukających schronienia w naszym kraju cudzoziemców. Począwszy od legalizacji pobytu, pomocy socjalnej, poprzez wsparcie medyczne, edukację i aktualne wydarzenia korzystający z narzędzia mogą też skorzystać z bardzo przydatnej funkcji geolokalizacji oraz znaleźć adres do organizacji i instytucji im dedykowanych.

Jeśli chodzi o dane statystyczne dotyczące uchodźców, to w tym roku o ochronę międzynarodową ubiegało się w Polsce 2 553 osób. Do 1 czerwca 2017 r. Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców udzielił ochrony 227 os. (8% ogółu) głównie obywatelom Rosji, Ukrainy i Syrii.

Caritas rozumiejąc, że integracja uchodźców to proces dwukierunkowy nie zapomniała o społeczeństwie przyjmującym i jego potrzebach edukacyjnych względem osób przybywających do Polski z innych krajów i kręgów kulturowych. W tym celu przygotowaliśmy kampanię „Nowy Dom Polska” z cyklem reportaży przybliżających historie uchodźców, którzy w Polsce odnaleźli swój drugi dom.